بازکاوی مؤلفه های جهانی هویت ایرانی ـ اسلامی در مثنوی معنوی مولانا

Authors

یوسف محمد نژاد عالی زمینی

فاطمه بدوی

abstract

گسترش فناوری های نوین ارتباطی و فراگیر شدن کاربرد این فناوری ها در سطح جهان، حتی در فقیرترین و دورافتاده ترین کشورها، موجب شده است که همه¬ی جوامع به امکاناتی به مراتب بیشتر و پیشرفته تر نسبت به گذشته¬ی نه چندان دور برای ارتباط با دیگران دسترسی داشته باشند. صرف نظر از اینکه چه کسانی از آن سود برده یا زیان دیده اند، تأثیر این پدیده بر زندگی انسان ها در سراسر جهان چنان گسترده است که تحقیق درباره¬ی پیامدهای آن را ضروری می سازد. «زبان و ادبیات»، از جمله موضوعات مهمی است که قطعاً در بحث جهانی-شدن و مطالعه¬ی ابعاد گوناگون آن از ارزش بالایی برخوردار است، بویژه از این حیث که همواره هر اثر ناب ادبی و هنری ذاتاً قابلیت جهانی¬شدن و مخاطب جهانی پیدا کردن را دارد. زبان و ادبیات فارسی نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ بخصوص از این دیدگاه که پیشینه ای افتخارآمیز و کهن دارد و نمایندگان فکری و ادبی آن جایگاهی ممتازی در سطح جهان دارند. آثار ادب فارسی بسیاری از مؤلفه های شاهکارهای جهان را هم در صورت و هم در معنا در خود دارند. «مثنوی معنوی»، نمونه ای از حاصل نبوغ و شناخت شهودی ملّت ایران است و به علت دارا بودن تجربه های ناب و آموزه های متعالی انسانی، دلپذیرترین و جذاب ترین متن در تناسب با  ناخودآگاه و خودآگاه ذهن بشر است. این پژوهش در پی مطالعه و شناخت ابعاد گوناگون جهانی¬شدن و نسبت آن با قلمروهای فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مختلف ـ با تأکید بر بُعد فرهنگی ـ است. بر این اساس، طرح پژوهشی حاضر به دنبال پاسخگویی به این پرسش¬های کلیدی است که شاخصه های اصلی هویت ملّی ایرانیان ـ با تأکید بر شاخصه-های ایرانی و اسلامی ـ کدام¬اند و چگونه می توان آن¬ها را با بهره مندی از ساختارهای فکری و ظرفیت های فنی موجود، بُعدی جهانی بخشید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازتاب مسایل اجتماعی ـ فرهنگی در مثنوی معنوی مولانا

هدف این مقاله راه یافتن به پیش‌زمینه‌های اجتماعی ـ فرهنگی در قصه‌های مثنوی مولاناست، تا از این طریق بتوان به تصویری از سیمای جامعة عصر وی دست یافت. به همین منظور پس از گزینش نود قصه از شش دفتر مثنوی که دارای زمینه‌های اجتماعی آشکارتر بوده، به طبقه‌بندی طبقات، اصناف و مشاغل اجتماعی و تحلیل مباحث اجتماعی ـ فرهنگیِ بازتاب یافته در این قصه‌ها پرداخته شده است. در این پژوهش بیش‌تر به یکی از لایه‌های ...

full text

بازکاوی «چلّه‌نشینی» در ساختار عرفان اسلامی ـ ایرانی

«چلّه‌نشینی» یکی از آداب ویژه، برای ارتباط خاصّ با حقیقت یگانه است که با جلوه‌های مشترک و گاه متفاوتی در فرهنگ‌ها و مکاتب عقیدتی و مسلکی در ایران و بخش‌هایی از اروپا و شرق آسیا ظهور و بروز یافته است. هدف از پژوهش حاضر، بازکاوی چلّه و چّله‌نشینی در عرفان شرقی و به‌ویژه عرفان اسلامی است؛ در این راستا به بن‌مایه‌های اجتماعی و تاریخی و ساختارهای فردی و سازمانی آن توجه شده است. ریشۀ «چلّه‌نشینی» را گونه‌...

full text

شناسائی مؤلفه های هوش معنوی بر اساس مثنوی معنوی مولوی

برای داشتن مدیریتی اثربخش باید توجه ویژه ای به شناخت معنای زندگی داشت . شناسائی معنای زندگی و حل مسائل ارزشی به وسیله هوش منطقی و عاطفی حاصل نمی شود ، بلکه باید از هوشی ورای هوشهای متعارف استفاده نمود ، که این موضوع در قالب مفهوم هوش معنوی بیان می شود . با توجه به همپوشانی مباحث معنویت و عرفان با یکدیگر ، هدف از انجام این تحقیق شناسائی مؤلفه های هوش معنوی بر اساس نظریات عارفِ عالیقدر مولانا می ب...

full text

بازتاب مسایل اجتماعی ـ فرهنگی در مثنوی معنوی مولانا

هدف این مقاله راه یافتن به پیش زمینه های اجتماعی ـ فرهنگی در قصه های مثنوی مولاناست، تا از این طریق بتوان به تصویری از سیمای جامعه عصر وی دست یافت. به همین منظور پس از گزینش نود قصه از شش دفتر مثنوی که دارای زمینه های اجتماعی آشکارتر بوده، به طبقه بندی طبقات، اصناف و مشاغل اجتماعی و تحلیل مباحث اجتماعی ـ فرهنگیِ بازتاب یافته در این قصه ها پرداخته شده است. در این پژوهش بیش تر به یکی از لایه های م...

full text

چشم از دیدگاه مولانا در مثنوی معنوی

الف – در مثنوی مولانا ((چشم )) تعبیرهای گوناگونی دارد ‘ یا دیده ظاهری است که تنها مظاهر و تعینات جهان مادی را می بیند و از جهان غیب بی خبر است ‘ و یا دیده باطنی که ابزار شهود و ادراک حقایق است . ب- پیامبران الهی نمونه های کامل دیده وران باطنی محسوب می شوند . ج- تلقی مولانا از شور چشمی با برداشت عوام تفاوت دارد ... د- جمادات نیز از دیدگاه مولانا نوعی ادراک و دیده وری دارند . و- معانی ((نظر )...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی شدن

Publisher: مرکز ملی مطالعات جهانی شدن

ISSN 1036-1522

volume 4

issue 12 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023